Ontwikkelingen in de visitaties
Verslag n.a.v. secretarissenoverleg mét voorzitters op 10 september jl.
Worden de visitaties op gelijke wijze uitgevoerd? Zijn de adviezen aan het bestuur duidelijk en in voldoende mate onderbouwd? Is de gedragscode nog wel up-to-date?
Deze en vele andere vragen stonden centraal tijdens het jaarlijkse overleg tussen de secretarissen van de visitatiecommissies afgelopen 10 september. Op verzoek van een aantal visiteurs waren deze keer ook de voorzitters van de commissies uitgenodigd. Het werd een vruchtbaar gesprek. Een drietal verslagen van visitaties van po- en vo-scholen zijn naast elkaar gelegd om te kijken of ze op gelijkwaardige wijze waren samengesteld. Op basis daarvan zijn er goede afspraken gemaakt en bestaande afspraken aangepast om de kwaliteit en gelijkwaardigheid van de verslagen te verhogen. Daarnaast is een aantal vragen bij het bestuur neergelegd. De gedragscode bestaat inmiddels 10 jaar: de hoogste tijd om deze tegen het licht te houden. Moet de code wellicht nader geconcretiseerd worden om meer rekening te kunnen houden recente ontwikkelingen als de aansluiting tussen het po en vo? Is het wel realistisch om van een school die het keurmerk hoopt te verkrijgen hetzelfde te verwachten als een school die al jaren bezig is? En wanneer het antwoord ‘nee’ is, hoe leg je dit dan vast in de gedragscode? Het bestuur gaat ermee aan de slag! In de te vormen werkgroep zouden wij graag een aanvulling vanuit onze leden willen hebben: wie is er geïnteresseerd om met ons mee te denken? Wil je daartoe een mail sturen aan Antoinette van Bree: info@begaafdheidsprofielscholen.nl ? Alvast dank voor jullie inzet.
Een belangrijk onderwerp van gesprek was de constatering dat er nogal wat scholen zijn waarbij er (te) weinig is gedaan met de aanbevelingen die bij een vorige visitatie zijn gegeven. Dat kan bijvoorbeeld de aanbeveling zijn om na twee jaar een bestuurslid uit te nodigen om samen te kijken of de school goed op weg is. Hoe kunnen we dit beter monitoren of beter gezegd: hoe kunnen de scholen er voor zorgen dat dit helderder op hun netvlies staat? Wellicht kunnen de regionale bijeenkomsten die steeds frequenter plaatsvinden hier een rol spelen. Ook de constatering dat er scholen zijn waar de ontwikkelagenda op een (te) laat moment wordt vastgesteld zonder dat deze op een reguliere wijze wordt gedeeld met de belanghebbenden en wordt vastgesteld volgens een formele procedure baarde de aanwezigen zorgen. Immers: juist de mate waarin de aanbevelingen zijn opgepakt en de ontwikkelagenda die is vastgesteld naar aanleiding van de resultaten vanuit de enquête geeft juist het zelfreflectief vermogen van de scholen weer.
Uitvoerig is ook gesproken over de nieuwe wijze waarop de vereniging wil visiteren: waarderend onderzoeken (‘appreciative inquiry’). Hierbij wordt uitgegaan van het potentieel van de school en het zichtbaar maken van de vooronderstellingen die ten grondslag liggen van de keuzes die gemaakt worden in de onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen. Zijn we als visiteurs in voldoende mate in staat om dit principe te hanteren en dit zichtbaar te maken tijdens de visitaties?
Ondanks het feit dat de aanwezigen van heinde en ver moesten komen waren we ervan overtuigd dat dit een zeer zinvolle middag was. Om de link met de visitatie studiedag te versterken hebben we ook besloten om de bijeenkomsten op eenzelfde dag te organiseren. Wat ons bindt is dat we geweldig vinden om een school ‘door te lichten’ en met elkaar in gesprek te gaan over het onderwijs. Vooral de gesprekken met de leerlingen leveren vaak onvergetelijke uitspraken op ?. Opvallend is ook dat ook de leerlingen uit het po heel goed in staat zijn om een visitatie te doen: prachtig om te zien met welke ogen zij een voor hen volledig nieuwe school bezien.
Hans Hampsink
Bestuurslid BPS